Swydd Ddisgrifiad (SDd) - Y Gwasanaeth Prawf
Cenedlaethol (NPS)
Band 4 NPS 
Cyfarwyddiaeth: Y Gwasanaeth Prawf Cenedlaethol
Swydd Ddisgrifiad: Rheolwr Busnes
Cyfeirnod y Ddogfen
NPS-JES-0043_Pay Band 4 Business Manager_v3.0
Math o Ddogfen
Rheolaeth
Fersiwn
3.0
Dosbarthiad
Annosbarthedig
Dyddiad Cyhoeddi
18/06/19
Statws
Gwaelodlin
Cynhyrchwyd gan
Pennaeth y Grŵp
Awdurdodwyd gan
Y Tîm Gwobrwyo
Tystiolaeth ar gyfer y SDd
Swydd Ddisgrifiad - NPS 
NPS-JES-0043_Pay Band 4 Business Manager_v3.0

Teitl y Swydd
Rheolwr Busnes
Cyfarwyddiaeth
Y Gwasanaeth Prawf Cenedlaethol
Band
4
Trosolwg o’r swydd 
Mae Rheolwr Busnes y swyddogaeth neu'r clwstwr yn darparu cymorth i Bennaeth y
Swyddogaeth   Weithredol,   gan   gynnwys   gwneud   argymhellion   iddynt   am   ofynion
gweithredol a gweinyddol.  
Mae deiliad y swydd yn rhyng-gysylltu â Phennaeth y Swyddogaeth Weithredol a'r
Ganolfan Ranbarthol, staff y clwstwr ac asiantaethau eraill ar ystod eang o faterion. 
Mae   hon   yn   swydd   anweithredol,   er   bod   angen   dealltwriaeth   o   ystod   eang
gweithdrefnau a pholisïau’r Gwasanaeth Prawf ar draws y sefydliad, a hynny ar lefel
weithredol ac yn y pencadlys. 
Bydd deiliad y swydd yn riportio’n uniongyrchol i'r Pennaeth Swyddogaeth 
Weithredol a bydd ganddynt gyfrifoldebau rheolaeth llinell am Reolwr y Dyddiadur ac 
Uwch Swyddogion Gweinyddol.  
Crynodeb 
Pwrpas y swydd yw cefnogi Pennaeth y Swyddogaeth  Weithredol. Bydd deiliad  y
swydd yn sicrhau bod perfformiad ar draws y swyddogaeth neu'r clwstwr yn cael ei
fonitro, bod materion yn cael eu hamlygu a bod cyfleoedd i wella effeithlonrwydd ac
effeithiolrwydd yn cael eu hystyried yn rhagweithiol. 
Bydd deiliad y swydd yn sicrhau y caiff Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol ac eraill
fel y bo'n briodol, eu hysbysu am faterion o flaenoriaeth a’u bod yn cael opsiynau ac/
neu argymhellion i'w helpu i weithredu'n effeithiol. 
Bydd deiliad y swydd yn sicrhau bod ganddynt berthynas waith dda â Phennaeth y
Swyddogaeth   Weithredol   ac   y   caiff  ei   chynnal   drwy   gyfathrebu   blaenoriaethau'n
effeithiol. 
Bydd   deiliad   y   swydd   yn   gweithredu   fel   y   pwynt   cyswllt   cyntaf   ar   gyfer   y
Swyddogaeth   Weithredol   ar   nifer   o   feysydd   allweddol   gan   gynnwys   Ymgyfreitha,
Cwynion, Sicrhau Gwybodaeth, Cyfathrebu, Parhad Busnes, a darparu gwasanaeth
cyfeirio priodol yn ôl yr angen. 
Bydd deiliad y swydd yn sicrhau bod y portffolio ystadau yn cael ei reoli'n effeithiol o
fewn   ei   gylch   gwaith,   gan   weithredu   fel   Pwynt   Cyswllt   Cyntaf/Swyddog   Cyswllt
Ystadau   ac   yn   rheoli   Iechyd   a   Diogelwch   yn   gyffredinol   o   fewn   y
Rhanbarth/Swyddogaeth/Clwstwr gan gynnwys cydymffurfiaeth â Rheoliadau Iechyd,
Diogelwch a Thân.
Bydd   deiliad   y   swydd   yn   sicrhau   y   cynhelir   yr   holl   asesiadau   risg   a   bod   staff  yn
ymwybodol   o'u   cyfrifoldeb   personol   o   ran   cydymffurfio   â   pholisïau   Iechyd   a
Diogelwch.
Bydd deiliad y swydd hefyd yn rheoli cysylltiadau ac yn cysylltu ag amrywiaeth o 
randdeiliaid mewnol ac allanol ac yn cefnogi'r gwaith partneriaeth yn y Swyddogaeth 
neu'r Clwstwr.
Cyfrifoldebau, 
Bydd   rhaid   i   ddeiliad   y   swydd   gyflawni’r   cyfrifoldebau,   y   gweithgareddau   a’r
Gweithgareddau a 
dyletswyddau canlynol: 
Dyletswyddau 
Cynorthwyo gyda llwyth gwaith y Dirprwy Gyfarwyddwr / Pennaeth y Swyddogaeth
Weithredol 

Goruchwylio llwyth gwaith Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol, gan sicrhau 
bod gwaith yn cael ei flaenoriaethu'n briodol a bod terfynau amser yn cael eu 
bodloni 

Sicrhau bod yr holl bapurau/gohebiaeth a gyflwynir i Bennaeth y Swyddogaeth 
Weithredol yn cael eu hadolygu a'u gweithredu ac yr ymatebir i ohebiaeth ar 
ran Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol. 
NPS-JES-0043_Pay Band 4 Business Manager_v3.0


Monitro Cynllun Cyflawni a chofrestr risg y Swyddogaeth neu'r Clwstwr, gan 
sicrhau bod Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol yn cael gwybod am y 
cynnydd 

Rheoli iechyd a diogelwch yn effeithiol o fewn y portffolio gweithredol

Rheoli dull y clystyrau o ran Parhad Busnes, Diogelwch Gwybodaeth a Diogelu 
Data 

Gweithio gyda chydweithwyr i ddatblygu cynlluniau a strategaethau i ymdrin â 
risgiau  

Sicrhau bod systemau gwybodaeth weithredol a rheoli ar waith i fonitro ac 
adrodd ar berfformiad yn ôl rhanbarth, ardal, swyddogaeth a chlwstwr gan 
nodi materion gweithredol, adnoddau neu sefydliadol a all effeithio ar 
berfformiad  

Dadansoddi gwybodaeth busnes, pennu perthnasedd a manteision a llunio 
adroddiadau gwybodaeth ar gyfer Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol ac 
uwch reolwyr 

Diweddaru Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol ar bolisïau a gweithdrefnau, y
goblygiadau i gydweithwyr a'r ddarpariaeth o argymhellion ar gyfer gweithredu

Nodi blaenoriaethau cenedlaethol a rhanbarthol a chefnogi Pennaeth y 
Swyddogaeth Weithredol i ymateb i faterion sy’n codi 

Hyrwyddo diwylliant o arloesi a gwelliant parhaus, cynnal adolygiadau a 
gwneud argymhellion fel y bo angen

Mynychu cyfarfodydd ar ran Pennaeth y Swyddogaeth Weithredol pan fo 
angen, gan edrych yn broffesiynol bob amser  

Sicrhau bod systemau ar waith ar gyfer rheoli ymchwiliadau a gomisiynir gan  
Bennaeth y Swyddogaeth Weithredol  

Sicrhau bod mecanweithiau mewn lle i fonitro Swyddogaeth neu Glwstwr y 
sefydliad a chwblhau’r Adnodd Cynllunio'r Gweithlu Cenedlaethol 
Rheoli perthnasau a rhanddeiliaid 

Arwain, hwyluso a chymryd rhan mewn gweithgorau a chyflawni prosiectau 
arbennig yn ôl yr angen  

Gweithio gyda Rheolwyr Busnes eraill ar draws y Rhanbarth i rannu arferion 
gorau a gwneud y gorau o welliannau i’r busnes

Cydweithio â chydweithwyr NPS a HMPPS i gynnal rheolaethau effeithiol mewn
Cytundebau Lefel Gwasanaeth a chontractau eraill  

Sefydlu perthnasau gwaith effeithiol gyda chydweithwyr mewnol ac allanol  
 
Penderfynu ar y ffordd fwyaf effeithiol i ddefnyddio adnoddau 
Gweithio gyda BP Finance, HRBP, Rheolwr Newid Systemau ar faterion sy’n ymwneud
â chyllid, cynllunio'r gweithlu a materion gweithredol eraill, er enghraifft: 

Cytuno ar gyllidebau a chostau unedau ar gyfer rhaglenni gwaith 

Gwneud cynigion ar gyfer gwario arian ar raglenni gwaith 

Rheoli cyllidebau a darparu crynodeb o gostau’r uned ar gyfer cynnal 
gweithgareddau 

Rhoi cyngor ar faterion ariannol a materion sy’n ymwneud ag adnoddau er 
mwyn llywio amcanion a blaengynllunio 

Bod yn gyfrifol am fancio o fewn y swyddogaeth weithredol, gan gynnwys 
imprest
Rheoli a Datblygu Staff yn Effeithiol 

Rheoli a datblygu staff drwy ddarparu 
goruchwyliaeth/hyfforddiant/gwerthusiadau effeithiol 

Dangos sgiliau arwain wrth ymdrin â staff 

Mynd i’r afael â pherfformiad gwael 

Sicrhau bod mentrau absenoldeb oherwydd salwch yn cael eu defnyddio i 
gyflawni amcanion perfformiad a gwella cynhyrchiant 

Mynd i'r afael â materion ymddygiad a datrys gwrthdaro.  Datrys cwynion am 
alluogrwydd ac aflonyddwch yn unol â pholisïau sefydliadol 

Gweithredu polisïau adnoddau dynol. 
 
Cyfathrebu’n effeithiol 

Darparu gwybodaeth, adborth a chyngor   

Cadeirio a chymryd rhan mewn cyfarfodydd gan ddefnyddio sgiliau, arddulliau 
a dulliau priodol 
NPS-JES-0043_Pay Band 4 Business Manager_v3.0


Yng Nghymru, sicrhau bod darpariaethau’r Cynllun Iaith Gymraeg yn cael eu 
gweithredu’n llawn ym mhob agwedd o’r gwaith clwstwr. 
 
Gwella eich perfformiad eich hun 

Rheoli adnoddau a datblygiad proffesiynol eich hun 
 
Defnyddio gwybodaeth i wneud penderfyniadau allweddol 

Cysylltu â staff i gael, i goladu ac i ddadansoddi gwybodaeth, datblygu 
systemau a llunio adroddiadau yn ôl yr angen gan ddefnyddio data i adnabod 
tueddiadau a chymryd camau priodol i gynnal a gwella perfformiad 

Cynllunio, gweithredu a rheoli systemau o ran cyfnewid gwybodaeth, data a 
chudd-wybodaeth sensitif 
 
Rheoli Amrywiaeth ac Ansawdd 

Datblygu diwylliant a systemau sy'n hyrwyddo cydraddoldeb ac yn 
gwerthfawrogi amrywiaeth. Rhoi polisïau amrywiaeth y gwasanaeth ar waith a 
chydweithredu’n effeithiol â’r Uned Cydraddoldeb ac Amrywiaeth.  
Mae’r dyletswyddau/cyfrifoldebau a restrir uchod yn disgrifio’r swydd fel y mae ar 
hyn o bryd, ac nid yw’n rhestr gyflawn. Disgwylir i ddeiliad y swydd dderbyn 
addasiadau rhesymol a thasgau ychwanegol sydd ar lefel debyg a allai fod yn 
angenrheidiol. Os bydd addasiadau sylweddol mae’n bosib y bydd angen ystyried y 
swydd unwaith eto o dan y cynllun Gwerthuso Swydd, a thrafodir hynny â Deiliad y 
Swydd yn y lle cyntaf.
Ymddygiadau
?
Arweinyddiaeth
?
Cydweithio
?
Gwneud Penderfyniadau Effeithiol
?
Datblygu Eich Hun a Phobl Eraill
?
Cyflawni ar Gyflymder
Cryfderau
Argymhellir dewis cryfderau yn lleol, awgrymir 4-8
Profiad hanfodol
?
Profiad o reoli llwyth gwaith uwch swyddogion gweithredol, a rheoli'r 
perthnasau gydag amrywiaeth o randdeiliaid.
?
Profiad o ddefnyddio ystod o becynnau meddalwedd i gyflwyno, dadansoddi 
a chynhyrchu adroddiadau, a phrofiad o adolygu a sicrhau ansawdd 
adroddiadau
?
Profiad gweithredol o'r Gwasanaeth Prawf
Gofynion technegol
?
NVQ Lefel 4 neu gymhwyster cyfwerth mewn pwnc perthnasol (neu brofiad 
ymarferol perthnasol) 
?
Sgiliau TG; Microsoft: Word, Excel, Outlook a PowerPoint (neu raglenni 
cyfatebol e.e. Lotus Notes).                                                                 
Gallu 
Cymwysterau 
?
Bydd gwiriadau adnabod a diogelwch yn cael eu cynnal ar bob ymgeisydd 
Gofynnol 
cyn iddynt gychwyn swydd.
?
Bydd rhaid i bob ymgeisydd allanol gwblhau cyfnod prawf o 6 mis.  Bydd 
rhaid i ymgeiswyr mewnol gwblhau cyfnod prawf os nad ydynt eisoes wedi 
cwblhau cyfnod prawf i HMPPS.
?
Bydd rhaid i'r holl staff ddatgan a ydynt yn aelod o grŵp neu sefydliad sy’n 
cael ei ystyried yn hiliol gan HMPPS.
Oriau Gwaith (Oriau 
Anghymdeithasol) a 
Lwfansau

NPS-JES-0043_Pay Band 4 Business Manager_v3.0

Proffil Llwyddiant
Cryfderau
Argymhellir dewis
Ymddygiadau
Gallu
Profiad
Technegol
cryfderau yn lleol,
awgrymir 4-8
Profiad o reoli llwyth gwaith uwch
swyddogion gweithredol, a rheoli'r
NVQ Lefel 4 neu gymhwyster
Arweinyddiaeth
perthnasau gydag amrywiaeth o
cyfwerth mewn pwnc perthnasol
randdeiliaid.  
(neu brofiad ymarferol perthnasol)
Profiad o ddefnyddio ystod o
becynnau meddalwedd i gyflwyno,
Sgiliau TG; Microsoft: Word, Excel,
Cydweithio
dadansoddi a chynhyrchu
Outlook a PowerPoint (neu raglenni
adroddiadau, a phrofiad o adolygu
cyfatebol e.e. Lotus Notes).                                            
a sicrhau ansawdd adroddiadau
Profiad gweithredol o'r
Gwneud Penderfyniadau Effeithiol
Gwasanaeth Prawf
Datblygu Eich Hun a Phobl Eraill
Cyflawni ar Gyflymder
NPS-JES-0043_Pay Band 4 Business Manager_v3.0