Swydd Ddisgrifiad (SDd) - Y Gwasanaeth Prawf 
Cenedlaethol (NPS)  
NPS Band 5   
Cyfarwyddiaeth: Gwasanaeth Prawf Cenedlaethol (NPS)  
Swydd Ddisgrifiad: Uwch Swyddog Prawf   
  
  
  
 
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0  
Cyfeirnod y Ddogfen  
Math o Ddogfen   
Rheolaeth  
Fersiwn  
4.0  
Dosbarthiad   
Annosbarthedig  
Dyddiad Cyhoeddi  
10/7/2019  
Statws  
Gwaelodlin   
                             Cynhyrchwyd gan      
Pennaeth y Grŵp 
                             Awdurdodwyd gan    
Tîm Gwobrwyo  
 
 
 Tystiolaeth ar gyfer y SDd 
  
  
  
  
  
 
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0  

  
Swydd Ddisgrifiad NPS   
Teitl y swydd  
Uwch Swyddog Prawf   
Cyfarwyddiaeth  
Gwasanaeth Prawf Cenedlaethol (NPS)  
Band  
5  
  
Trosolwg o’r swydd    
Mae hon yn swydd reolaethol o fewn y Gwasanaeth Prawf Cenedlaethol (NPS).  
  
Mae’r Uwch Swyddog Prawf yn cefnogi’r Pennaeth Swyddogaeth Weithredol i 
ddarparu rôl reolaethol ac arweiniol o fewn yr Uned Gyflawni Leol (LDU) neu uned 
weithredol arall.   
  
Crynodeb   
Bydd disgwyl i ddeiliad y swydd reoli ac arwain staff o fewn y maes gweithredol i'r 
safon ofynnol, a bydd yn cynnig cefnogaeth a chymorth i dimau/swyddogaethau eraill 
yn ystod cyfnodau o absenoldeb.    
Yn unol â pholisïau a gweithdrefnau y NPS, bydd rhaid i ddeiliad y swydd arddangos 
ymrwymiad i gydraddoldeb a chynhwysiant bob amser a deall eu bod yn berthnasol i’r 
gwaith maent yn ei wneud.   
Rhaid i ddeiliad y swydd gadw at bob polisi sy’n ymwneud â natur sensitif/gyfrinachol 
yr wybodaeth a gaiff ei thrin wrth weithio yn y swydd hon.  
  
Os yw’n berthnasol i’r rôl, efallai bydd gofyniad i chi weithio y tu allan i oriau gwaith 
arferol.   
  
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0  

Cyfrifoldebau,  
Efallai y bydd yn ofynnol i Uwch Swyddogion Prawf ymgymryd ag unrhyw gyfuniad, 
Gweithgareddau a 
neu bob un, o'r dyletswyddau a'r cyfrifoldebau a nodir isod.   
Dyletswyddau   
• 
Darparu rheolaeth ac arweinyddiaeth effeithiol i'r tîm  
  
• 
Bod yn atebol am ansawdd cyflwyno arferion da a gwella perfformiad y tîm o 
fewn polisi a safonau cenedlaethol   
• 
Sicrhau bod holl adnoddau'r tîm, gan gynnwys ymyriadau, yn cael eu 
defnyddio mewn modd cost effeithiol ac yn rhoi'r gwerth gorau o ran rheoli'r gyllideb 
a gwireddu nodau strategol y sefydliad  
• 
Sicrhau bod staff yn gallu bodloni gofynion contract NPS gyda HMPPS, 
Cwmnïoedd Adsefydlu Cymunedol (CRC) a cynlluniau busnes lleol yn ôl y gofyn.  
• 
Cael mynediad at, dehongli a dadansoddi data perfformiad a'i ddefnyddio 
mewn ffordd rhagweithiol i wella perfformiad yr LDU / tîm, gwerthuso arferion a 
chyflawni nodau y sefydliad    
• 
Rheoli datblygiad staff, materion yn ymwneud â thanberfformio, 
presenoldeb, iechyd a diogelwch, cysylltiadau rhwng gweithwyr a materion 
amrywiaeth mewn ffordd ragweithiol. Mabwysiadu safbwynt cyson, teg a gwrthrychol 
wrth wneud penderfyniadau ynghylch materion staff unigol  
• 
Sicrhau bod rheolwyr troseddwyr yn rheoli risg yn briodol a bodloni’r holl 
safonau a thargedau diogelu’r cyhoedd  
• 
Cyfrannu’n uniongyrchol i ddiogelu’r cyhoedd trwy drefniadau 
amlasiantaethol ac adolygu, trafod a rhoi adborth ar waith achos unigol  
• 
Hyrwyddo diwylliant o arloesi a gwelliant parhaus o ran darparu gwasanaeth.   
• 
Rheoli adnoddau ariannol ar gyfer eich maes cyfrifoldeb fel sy'n ofynnol gan 
eich Pennaeth Swyddogaeth Gweithredol ac yn unol â rheoliadau a pholisïau ariannol 
HMPPS. Awdurdodi gwariant o fewn terfynau ariannol   
• 
Yn unol â'r cynllun busnes, cyflawni rôl arweiniol a darparu cyfeiriad wrth 
weithio â phartneriaid a rhanddeiliaid allweddol, a chynrychioli'r NPS fel sy'n briodol 
i'r rôl  
• 
Hwyluso cyfathrebu effeithiol rhwng tîm rheoli’r LDU/Uned Weithredol a 
phartneriaid mewnol ac allanol  
• 
Chwarae rôl weithredol wrth reoli NPS ar lefel gorfforaethol yn ôl y gofyn, fel 
aelod o’r LDU/Tîm Rheoli’r Uned Weithredol  
• 
Ymgymryd â meysydd cyfrifoldeb penodol fel y dirprwyir gan Bennaeth y 
Swyddogaeth Weithredol.   
 
 
• 
Dangos sgiliau modelu cymdeithasol drwy atgyfnerthu ymddygiad ac 
agweddau cymdeithasol yn gyson a herio ymddygiad ac agweddau 
gwrthgymdeithasol   
• 
Ymgymryd â dyletswyddau diogelu plant yn unol â chyfrifoldebau statudol yr 
NPS a pholisïau asiantaethau  
• 
Gweithio o fewn nodau a gwerthoedd NPS a HMPPS  
  
Mae’r dyletswyddau/cyfrifoldebau a restrir uchod yn disgrifio’r swydd fel y mae ar 
hyn o bryd, ac nid yw’n rhestr gyflawn. Disgwylir i ddeiliad y swydd dderbyn 
addasiadau rhesymol a thasgau ychwanegol sydd ar lefel debyg a allai fod yn 
angenrheidiol. Os bydd addasiadau sylweddol mae’n bosib y bydd angen ystyried y 
swydd unwaith eto o dan y cynllun Gwerthuso Swydd, a thrafodir hynny â deiliad y 
swydd yn y lle cyntaf.  
Ymddygiadau  
• 
Gweithio gyda’n Gilydd  
• 
Datblygu Eich Hun a Phobl Eraill   Cyflawni ar Gyflymder  
• 
Rheoli Gwasanaeth o Safon  
• 
Gwneud Penderfyniadau Effeithiol  
• 
Cyfathrebu a Dylanwadu  
• 
Arweinyddiaeth  
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0  

Cryfderau  
Cynghorir bod cryfderau yn cael eu dewis yn lleol, argymhellir 4-8  
  
  
Profiad Hanfodol  
• 
Profiad helaeth gyda chyfnod profedig o arferion da mewn amryw o 
amgylchiadau (gan gynnwys asesiadau risg a rheoli troseddwyr) fel Swyddog 
Prawf neu weithio o fewn asiantaeth cyfiawnder troseddol arall neu gyd-
destun gwaith cysylltiedig  
• 
Dealltwriaeth o rôl y Gwasanaeth Prawf yn y System Cyfiawnder Troseddol 
ac mewn cyd-destun amlddisgyblaethol  
• 
Gwybodaeth a dealltwriaeth o’r ffactorau sy’n dylanwadu ar ymgysylltu â 
dioddefwyr  
• 
Profiad o reoli ac asesu risg, dealltwriaeth o weithdrefnau asesu a rheoli risg 
ar lefel amlasiantaethol   
• 
Tystiolaeth o’r gallu i werthuso arferion  
• 
Tystiolaeth o'r gallu i darparu persbectif ymarfer ar ddatblygu polisïau   
• 
Profiad o weithio dan bwysau a chyflawni yn erbyn terfynau amser tynn  
• 
Profiad o weithio'n hyblyg fel aelod o dîm i gyflawni targedau perfformiad   
• 
Profiad o gyfrannu at ddarparu systemau gweinyddol a systemau 
gwybodaeth effeithiol  
• 
Profiadau dangosadwy mewn rheoli/cefnogi newid a rhoi gwelliannau ar 
waith o ran safon ac effeithlonrwydd   
• 
Gallu dangos sgiliau TG da, gan gynnwys tystiolaeth o'r gallu i ddehongli 
adroddiadau perfformiad a’u rhoi ar waith  
• 
Profiad o hybu a chefnogi amrywiaeth a chynhwysiant yn fewnol ac yn 
allanol  
• 
Y gallu i roi polisïau iechyd a diogelwch y gwasanaeth ar waith  
  
Y gallu i gyflawni pob agwedd lafar o’r rôl yn hyderus drwy gyfrwng y Saesneg neu 
(pan bennir yng Nghymru) yn Gymraeg.   
Gofynion technegol  
•  Fframwaith Cymwysterau y Gwasanaeth Prawf - Diploma i Raddedigion 
/Gradd Anrhydedd mewn Cyfiawnder Cymunedol wedi'i integreiddio â 
Diploma lefel 5 mewn Arferion Gwaith Prawf   
•  Neu gymhwyster a gafodd ei gydnabod ar adeg graddio gan yr Ysgrifennydd 
Gwladol dros Gyfiawnder yn unol ag Adran 10  Deddf Rheoli Troseddwyr 
2007.  Cydnabuwyd yn flaenorol bod y cymwysterau canlynol a enillwyd yng 
Nghymru a Lloegr yn darparu cymhwysedd o'r fath:   
•  Diploma mewn Astudiaethau Prawf,   
•  Diploma mewn Gwaith Cymdeithasol (gydag opsiwn Prawf)   
•  CQSW (gydag opsiwn Prawf)   
Gallu   
  
  
Cymwysterau Gofynnol     Peidiwch â newid y blwch hwn  
  
• 
Bydd archwiliadau adnabod a diogelwch yn cael eu cynnal ar bob ymgeisydd 
cyn iddo/iddi gychwyn swydd.  
• 
Bydd rhaid i bob ymgeisydd allanol gwblhau cyfnod prawf o 6 mis.  Bydd 
rhaid i ymgeiswyr mewnol gwblhau cyfnod prawf os nad ydynt eisoes wedi 
cwblhau cyfnod prawf  o fewn HMPPS.  
• 
Bydd rhaid i'r holl staff ddatgan a ydynt yn aelod o grŵp neu sefydliad sy’n 
cael ei ystyried yn hiliol gan HMPPS.  
  
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0  

Oriau Gwaith 
  
(Lwfansau am weithio 
oriau 
anghymdeithasol)  
 
  
  
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0  

  
Proffil Llwyddiant  
Cryfderau   
Cynghorir bod cryfderau 
Ymddygiadau  
yn cael eu dewis yn lleol, 
Gallu  
Profiad  
Technegol  
argymhellir 4-8 
 
Profiad helaeth gyda chyfnod profedig o arferion 
Fframwaith Cymwysterau Prawf - 
da mewn amryw o amgylchiadau (gan gynnwys 
Diploma i Raddedigion /Gradd 
asesiadau risg a rheoli troseddwyr) fel Swyddog 
Anrhydedd mewn Cyfiawnder 
Gweithio gyda’n Gilydd  
  
  
Prawf neu weithio o fewn asiantaeth cyfiawnder 
Cymunedol wedi'i integreiddio â 
troseddol arall neu gyd-destun gwaith cysylltiedig  
Diploma lefel 5 mewn Arferion Gwaith 
 
Prawf   
 
Neu gymhwyster a gafodd ei gydnabod 
ar adeg graddio gan yr Ysgrifennydd 
Gwladol dros Gyfiawnder yn unol ag 
Adran 10  Deddf Rheoli Troseddwyr 
2007.  Cydnabuwyd yn flaenorol bod y 
Profiad o reoli ac asesu risg, dealltwriaeth o  
cymwysterau canlynol a enillwyd yng 
gweithdrefnau asesu a rheoli risg ar lefel 
Nghymru a Lloegr yn darparu 
Datblygu Eich Hun a Phobl 
amlasiantaethol  
cymhwysedd o'r fath:   
Eraill  
  
  
•  Diploma mewn Astudiaethau 
  
Prawf,   
•  Diploma mewn Gwaith 
Cymdeithasol (gydag opsiwn 
Prawf)  
•  CQSW  (gydag Opsiwn Prawf) 
Dealltwriaeth o rôl y Gwasanaeth Prawf 
Tystiolaeth o’r gallu i werthuso arferion a darparu 
yn y System Cyfiawnder Troseddol ac 
Cyflawni ar Gyflymder  
  
  
persbectif ymarfer ar ddatblygu polisïau   
mewn cyd-destun amlddisgyblaethol  
 
 
 
Gwybodaeth a dealltwriaeth o’r 
Profiad o weithio dan bwysau a chyflawni yn 
ffactorau sy’n dylanwadu ar ymgysylltu 
Rheoli Gwasanaeth o Safon  
  
  
erbyn terfynau amser tynn  
â dioddefwyr  
 
 
 

Profiad o weithio’n hyblyg fel rhan o dîm i 
Gallu dangos sgiliau TG da, gan 
gyflawni targedau perfformiad 
gynnwys tystiolaeth o'r gallu i 
Gwneud Penderfyniadau 
ddehongli adroddiadau perfformiad 
Effeithiol  
  
  
a’u rhoi ar waith  
 
 
 
 
 
 
Profiad o gyfrannu at ddarparu systemau 
gweinyddol a systemau gwybodaeth effeithiol  
Cyfathrebu a Dylanwadu  
  
  
  
 
Profiadau dangosadwy mewn rheoli/cefnogi 
newid a rhoi gwelliannau ar waith o ran safon 
Arweinyddiaeth  
  
  
ac effeithlonrwydd   
  
 
Profiad o hybu a chefnogi amrywiaeth a 
chynhwysiant yn fewnol ac yn allanol  
  
  
  
  
 
Tystiolaeth o’r gallu i roi polisïau iechyd a 
  
  
  
diogelwch y gwasanaeth ar waith  
  
 
  
  
  
  
  
 
 
 
 
 
 
 
NPS-JES-0033_ Senior Probation Officer_v4.0